فهرست مطالب :
تعریف کلی بیمار (درمانجو)
درمانجو را تعریف کنید؟
نخست یک تعریف کاملا ساده از بیمار را باید مورد توجه قرار داد :
هر انسان دارای ویژگی هایی از وظایف اندام حیاتی است ، هرگاه این اندام حیاتی ، با اختلال در انجام وظایف روبه رو شود به موجب آن فرد یک بیمار نام می گیرد.
در ادامه این مبحث ، میزان و یا اندازه این اختلال میتواند برای هر فرد بسیار مورد توجه قرار گیرد. به این دلیل هر اندازه اختلال بیشتر باشد ، فرد از میزان بیماری بیشتری از درد رنج خواهد برد.
دلیل ارجاع درمانجو به کلینیک فیزیوتراپی
علامت های ارجاع یک بیمار به کلینیک فیزیوتراپی چیست؟
همانطور که در بخش های قبلی به آن اشاره شده است صدمات جدی ، از جمله :
- درمانجویی که دچار شکستگی شده اند.
- درمانجویی که دچار کوفتگی و له شدگی شده اند.
- درمانجویی که دچار سکته مغزی شده اند.
- بیمارانی که از انواع فلج و ناتوانی های موضعی رنج می برند.
- بیماری های تنفسی مانند آسم ، بیماری های مزمن ریوی ، فیبروز کیستی.
- انواع کمردرد ها ، پارگی تاندون و آسیب به رباط ، ورم مفاصل و پوکی استخوان ، فلج مغزی و گردن درد.
- درمانجویی با سابقه پیوند کلیه.
- درمانجو تحت درمان سرطان.
- سالمندانی که دچار کم تحرکی شده اند.
- ورزشکارانی که دچار آسیب های مختلف شده اند.
- افرادی که به توانبخشی و تمرین درمانی نیاز دارند.
- افرادی که با ناهنجاری های اسکلتی مختلف از قبیل زانو پرانتزی و ضربدری ، قوز پشتی یا انحراف ستون فقرات مواجه شده اند.
در بخش ذیل به تعدادی از آسیب های شایع می پردازیم که می تواند دلیل رجوع بیمار به کلینیک فیزیوتراپی گردد :
آسیب های سر و گردن
- ضربات وارده به گردن در تصادفات رانندگی یا ورزش
- تصادف و بیرون زدگی دیسک گردن
- گرفتگی عضلات گردن در اثر قرارگیری در موقعیت بد
- قفل شدن فک در پروسه دندانپزشکی
آسیب های کتف
- سوزش بین دو کتف در اثر پشت میز نشینی یا رانندگی طولانی
- گرفتگی عضلات دو کتف در اثر کار سنگین ، وزنه برداری و ورزش
آسیب های شانه
- پارگی تاندون شانه در ورزش
- گیر افتادن تاندون شانه در اثر بلند کردن وزنه یا کار سنگین
- التهاب تاندون شانه (تاندونیت شانه)
- دررفتگی شانه در سوانح ورزشی والیبال ، بسکتبال ، فوتبال ، اسکی یا کوهنوردی
- شانه یخ زده در اثر قرارگیری در موقعیت بد مثل : مکانیک ، جراح و دندانپزشک
- گیر کردن اعصاب و عروق شانه (سندروم تی او اس TOS)
با توجه به ذکر انواع بیماری ها در راستای رجوع یک بیمار به مرکز فیزیوتراپی ، در این بخش سعی داریم تا نگاهی به انواع بیماری ها و همچنین صدمات وارد شده به یک فرد و چرایی رجوع آن به یک کلینیک فیزیوتراپی را مورد بررسی قرار دهیم.
دلیل مراجعه به فیزیوتراپی
از اصلی ترین موارد رجوع یک بیمار به مرکز فیزیوتراپی شکستگی ناحیه های مختلف بدن و صدمات وارده شده به استخوان یک فرد است.
یکی از امور مهم پس از شکستن استخوان ها ، رجوع به مرکز فیزیوتراپی است که توسط متخصصان این رشته مدیریت میشود.
همان گونه که آگاه هستید پس از رخداد یک حادثه برای بدن و به دنبال آن شکستگی یک یا چند ناحیه ، در وهله نخست دستور پزشک به عمل جراحی یا گچ گیری آن ناحیه و همچنین مدیریت آن است.
چرا باید به فیزیوتراپی مراجعه کنیم؟
سوال اصلی که در اینجا مطرح می شود این است که چرا یک بیمار پس از شکستگی استخوان به فیزیوتراپیست مراجعه می کند؟
همانطور که پیشتر به آن اشاره شد پس از شکستگی و مراحل طی کردن گچ گیری و به دنبال آن خارج شدن آن ناحیه از گچ ، ضروری است تا بیمار به یک مرکز فیزیوتراپی رجوع کند ، علت اصلی این مراجعه ترمیم ناحیه استخوانی ، بازیابی توانایی قبلی و همچنین تکمیل فرایند قدرت عضلانی در درمان شکستگی است.
بعد از شکستگی استخوان از اصلی ترین موانعی که رو به روی یک بیمار قرار میگیرد بی حرکت بودن نواحی شکستگی است.
در کلینیک فیزیوتراپی در واقع به یک بیمار کمک می شود تا ناحیه های شکسته شده درد و رنج کمتری را ببرند پس از اصلی ترین وظایف یک فیزیوتراپیست در یک کلینیک تخصصی ، در ابتدا کاهش التهاب ناحیه شکستگی توسط مدالیته های فیزیوتراپی و در مرحله بعدی کاهش درد ایجاد شده برای بیمار است ، که این امر با انواع روش های فیزیوتراپی ، سخت افزارها و دستگاه های توانبخشی ، ابزارهای نوین مکانوتراپی ، درمان های دستی و فنون و متدهای متنوع انجام شده تا عوارض آن رخداد کمتر و نگرانی بیمار بعد از شکستگی استخوان رفع شود.
شوربختانه پس از شکستگی استخوان ، تعداد گسترده ای از بافت های بدن آسیب می بینند. ضمنا ، فرد به علت آسیب استخوان و بی تحرکی آن در گچ ، مستوجب سفتی مفصل و همچنین ضعف عضلانی شدید می شود. به همین خاطر رجوع به کلینیک های فیزیوتراپی بعد از شکستگی استخوان ها در زمان طلایی الزامی است لذا در صورت عدم مراجعه و عدم انجام فیزیوتراپی در منزل ، ممکن است درمانجو با مشکلات بسیار زیادی مواجه گردد از جمله :
- باقی ماندن التهاب در ناحیه
- درد بسیار زیاد در ناحیه ملتهب
- ضعیف شدن عضلات نواحی شکستگی
- سفتی مفصل نواحی شکستگی
- اختلال و درد در عملکرد در ناحیه سالم (روبرو)
اختلالات قابل درمان در فیزیوتراپی
انواع اختلالات قابل رجوع مستقیم به فیزیوتراپی کدامند؟
در این مبحث می خواهیم به انواع اختلالات نورولوژیک و همچنین رابطه درمان این نوع بیماری ها با متخصصان فیزیوتراپیست را مورد بررسی قرار دهیم. همان طور که اشاره شد توانبخشی یکی از مهمترین وظایف فیزیوتراپیست در درمان بیماری ها است که در اینجا یک متخصص فیزیوتراپی در پیشرفت روند استقلال درمانجو شامل :
- بهبود در نشست و برخاست
- ایستادن بدون کمک
- افزایش تعادل
- راه رفتن بدون واکر و کمک
- و در تسریع حرکت وی
ایفای نقش می کند.
از موارد قابل مراجعه مستقیم درمانجو به مراکز فیزیوتراپی ، روماتیسم و همچنین اختلالات اسکلتی ، حرکتی و مشکلات قامتی است.
بیماران دارای آرتروز و آرتریت روماتوئید
بیمار دارای اختلالات و ناهنجاری اسکلتی ، قامتی و حرکتی
تعریفی از اختلالات نورولوژیک
همانطور که پیشتر اشاره شد اختلالات نورولوژیک از انواع مختلفی تشکیل شده اند که به صورت ضمنی به آن اشاره شد. اگر بخواهیم یک تعریف کوتاه از بیماری های حوزه نورولوژی بیان کنیم ، می توان اینگونه عنوان کرد که در قسمتی از سیستم عصبی و همچنین مغز بیمار اختلال و در پی آن علائمی در جسم و روح بیمار ایجاد می گردد.
اصلی ترین بیماری های نورولوژیک عبارت اند از :
- آلزایمر
- صرع
- ام اس
- بیماری پارکینسون
فیزیوتراپی نورولوژیک چه اثرات درمانی برای بیمار دارد؟
فیزیوتراپی نورولوژی ، یک روند درمانی در جهت توانبخش کردن بیمار در مراحل زندگی است این روند درمانی بر روی بیمارانی که پیشتر در مبحث نورولوژی گفته شده بود انجام می شود ، از جمله شایع ترین لطماتی که به این نوع بیماران وارد می شود از دست رفتن قوه تحرک ایشان است.
مرگ سلول های عصبی باعث می شود تا فرد بیمار کنترل خود را به صورت جدی از دست بدهد.
اما باید به این موضوع دقت ویژه داشت که بعد از ایجاد حادثه برای بیمار ، زمان نسبتاً کوتاهی (زمان طلایی) وجود خواهد داشت تا سلول های مغزی و همچنین نخاعی دوباره فعال شوند.
فیزیوتراپیست ها در این بازه زمانی با توجه به تخصص خود میتوانند با استفاده از یک سری لوازم حرفه ای در این رشته ، اینگونه درمان جویان را با تجارب خود آموزش داده و روند توانبخشی را تا جایی ادامه داده ، تا بتوانند به عملکرد قبلی خود بازگردند.
هدف از فیزیوتراپی عصبی ، ایجاد توانبخشی در جهت رفع اختلالات جسمی بیمار و کمک به بازگشت سلامت عصبی فرد است. پس توانبخشی که اصلی ترین اقدام یک فیزیوتراپیست است ، کمک می کند تا از درد و رنج آسیب های مغزی و عضلانی فارغ گردند.
در ذیل نمونه ای از این اختلالات را مشاهده می فرمایید :
بیماران دارای اختلالات نورولوژیک
کدام بیماران نورولوژیک به کلینیک فیزیوتراپی مراجعه می کنند؟
سرگیجه
پلی نوروپاتی
آسیب های نخاعی
در اینجا به تعدادی از اصلی ترین بیماری های نورولوژیک اشاره شد. این قبیل مشکلات نیز مانند شکستگی استخوان ، پس از گذشت از مراحلی خاص به صورت جدی نیاز مراجعه به کلینیک های فیزیوتراپی است.
برای درمان اختلالات عصبی بعد از پزشکان متخصص و جراح ، فیزیوتراپیست ها در مقام بعدی قرار میگیرند.
متخصصان این رشته به دنبال توانبخشی بیمار ، راهکارهایی در جهت بهبود مسائل عصبی بیمار ارائه میکنند تا بتوانند مشکلات این درمانجویان را رفع و باعث تسکین درد و همچنین کاهش تنش و استرس ایشان شوند.
از جمله مشکلاتی که یک بیمار نورولوژیک با آن روبرو است ، نخست احساس سوزش ، بی حسی ، سوزن سوزن شدن و درد تیر کشنده در ناحیه مورد نظر باشد.
در صورتیکه فرد دچار آسیب دیدگی در اعصاب شده باشد مراجعه به متخصص فیزیوتراپی تسهیل کننده و ضروری خواهد بود.
از جمله موارد قابل مراجعه مستقیم درمانجو به کلینیک فیزیوتراپی مواجه به بیماری ها و اختلالات کف لگن می باشد :