فهرست مطالب :
پیش گفتار
” درد در مچ دستتان آزارتان می دهد؟ حس لامسه انگشتان تان کم شده؟ نگران نباشید! “
سندرم تونل کارپال، اختلالی شایع که زندگی نرمال میلیون ها نفر را در سراسر جهان را تحت تاثیر قرار می دهد، می تواند زندگی روزمره افراد را مختل کند. گزگز، بی حسی، ضعف و درد در مچ دست و انگشتان می تواند انجام ساده ترین کارها را دشوار کند.
اما خبر خوب این است که شما تنها نیستید و راه حلی برای درمان این بیماری وجود دارد! فیزیوتراپی می تواند به عنوان ناجی در برابر سندرم تونل کارپال عمل کرده و در رهایی از درد و بازگشت به زندگی عادی کمک کند. در این بخش، به بررسی عمیق سندرم تونل کارپال، علل و علائم آن و نقش معجزه آسای فیزیوتراپی در درمان این عارضه خواهیم پرداخت.
- علل و عوامل خطر ابتلا به سندرم تونل کارپال
- علائم شایع، از جمله درد، بی حسی و گزگز
- روش های تشخیص
- نحوه عملکرد فیزیوتراپی
- انواع روش های فیزیوتراپی
- فواید فیزیوتراپی
- تمرینات فیزیوتراپی در منزل
- پاسخ به سوالات رایج
تعریف سندروم تونل کارپال
سندروم تونل کارپال در مچ دست خانم ها شایع تر از مردان است و به طور اصلی به دلیل ضخیم شدن لیگامان عرضی مچ دست رخ میدهد ، معمولا ضخیم شدن این تاندون در اثر کارهای تکراری روزمره که فشار مکرر بر روی کانال دست می آورد ایجاد میشود.
ضایعات دیگری که سبب فشار به تونل کارپ می شود از جمله جابجایی انتهای تحتانی استخوان رادیوس در صورت شکستگی یا دررفتگی استخوان لونیت میباشد ، تورم غلاف تاندون عضله مشترک خم کننده انگشتان و خم و باز کردن بیش از حد مچ دست نیز می تواند سبب CTS شود.
از عوامل دیگر می‌توان به آرتریت روماتوئید یا فشارهای داخلی همانند لیپوما ، دیابت و حاملگی اشاره کرد.
” سی تی اس (CTS) دردی که ممکن است دستانتان را از کار بیاندازد! “
(CTS) اختلالی شایع است که بر اثر فشردگی عصب میانی در ناحیه مچ دست ایجاد می شود. این عصب که وظیفه حس و حرکت انگشتان شست، اشاره، وسط و بخشی از انگشت حلقه را بر عهده دارد، در گذرگاه باریکی به نام تونل کارپال از مچ دست عبور می کند. هر عاملی که فضای این تونل را تنگ کند، می تواند به عصب میانی فشار وارد کرده و منجر به بروز علائم CTS شود.
در بخش های بعدی این مقاله به طور مفصل به بررسی فیزیوتراپی برای درمان سندرم تونل کارپال خواهیم پرداخت.
آناتومی مچ دست در سندرم تونل کارپال
برای درک بهتر چگونگی ایجاد سندرم تونل کارپال (CTS)، آشنایی با آناتومی مچ دست و تونل کارپال ضروری است که در پایین به آن خواهیم پرداخت :
مچ دست از هشت استخوان کوچک به همراه رباط ها، تاندون ها و عصب ها تشکیل شده است.
- تونل کارپال : گذرگاه باریکی در ناحیه قاعده مچ دست است که توسط استخوان های مچ دست و رباط عرضی مچ دست (رتیناکولوم فلکسور) احاطه شده است.
- تاندون ها : تاندون های خم کننده عضلات انگشتان و فلکسور پولسیس لانگوس به همراه عصب میانی از درون این تونل عبور می کنند.
- اعصاب : عصب میانی وظیفه حس و حرکت انگشتان شست، اشاره، وسط و نیمی از انگشت حلقه را بر عهده دارد.
هنگامی که فضای تونل کارپال به دلایل مختلف تنگ می شود، فشار بر روی عصب میانی افزایش یافته و علائم CTS بروز می کند.
علت ابتلا به سندروم تونل کارپال
گروهی از متخصصین معتقدند موارد ذیل می تواند علت سی تی اس باشد :
- نقص عروقی عصب مدین در تونل کارپ
- فشار مستقیم به عصب مدین
سندرم تونل کارپال (CTS) زمانی رخ میدهد که عصب میانی، که از مچ دست عبور میکند، تحت فشار قرار میگیرد. این عصب وظیفه انتقال حس لامسه و حرکت انگشتان شست، اشاره، وسط و نیمی از انگشت حلقه را بر عهده دارد.
علل متعددی برای تنگی تونل کارپال و بروز CTS وجود دارد، از جمله :
- انجام حرکات تکراری : مشاغلی که نیازمند حرکات مکرر دست و یا چرخش و یا فشار زیاد بر مچ دست است میتوانند خطر ابتلا به CTS را افزایش دهند، مانند :
- کار مداوم با کامپیوتر (خصوصاً همان دستی که با موس درگیر است)
- تایپ کردن در ساعات طولانی
- انجام خیاطی یا امور بافندگی یا دوخت و دوز یا کوک زدن
- نوازندگی و نواختن آلات موسیقی
- انجام کارهای ساختمانی و انجام عملیات تخریب (زدن پتک)
- استفاده از ابزارآلات سنگین، لرزاننده و چرخشی
- صندوق داری (برداشتن و جابجایی اشیاء سنگین)
- بارداری در مهربانوها : احتباس مایعات در دوران بارداری میتواند منجر به تورم تونل کارپال و فشرده شدن عصب میانی شود.
- بروز چاقی : افزایش وزن و چاقی، به ویژه در زنان، میتواند خطر ابتلا به CTS را بالا ببرد.
- آرتریت روماتوئید : این بیماری التهابی میتواند باعث تورم و التهاب مچ دست و در نتیجه فشرده شدن عصب میانی شود.
- شکستگی مچ دست : آسیب دیدگی و شکستگی مچ دست میتواند ساختار تونل کارپال را مختل کرده و به عصب میانی فشار وارد کند.
- بروز دیابت : افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض ابتلا به CTS هستند.
- سندرم تونل کوبیتال : این عارضه که در آرنج رخ میدهد، میتواند باعث درد و بی حسی در دست و انگشتان مشابه CTS شود و تشخیص آن را دشوارتر کند.
- وجود تومور یا کیست : در موارد نادر، تومور یا کیست در ناحیه مچ دست میتواند به عصب میانی فشار وارد کرده و منجر به CTS شود.
- ناهنجاریهای آناتومیکی : برخی افراد به طور طبیعی تونل کارپال کوچکتری دارند که میتواند آنها را در معرض خطر ابتلا به CTS قرار دهد.
- جنسیت : زنان به دلایل هورمونی و آناتومیکی بیشتر از مردان به CTS مبتلا میشوند.
” علاوه بر موارد فوق، برخی از داروها، مانند داروهای ضد بارداری خوراکی و کورتیکواستروئیدها، نیز میتوانند خطر ابتلا به CTS را افزایش دهند. “
در برخی موارد، علت دقیق CTS مشخص نمیشود.
تشخیص CTS معمولاً با معاینه فیزیکی و انجام تستهای الکترودیاگنوستیک صورت میگیرد.
در بخش بعدی این مقاله به بررسی علائم سندرم تونل کارپال خواهیم پرداخت.
علائم سندروم تونل کارپال
سندرم تونل کارپال (CTS) به واسطه فشردگی عصب میانی در ناحیه مچ دست ایجاد میشود لذا فشردگی عصب میانی میتواند منجر به بروز علائمی همچون احساس بی حسی ، گزگز و مورمور و سوزش در انگشتان درد در ناحیه مچ دست شود، اما اینها همه علائم نیستند. در زیر شایع ترین علائم سی تی اس را ملاحظه می فرمایید :
- بروز درد :
- درد در ناحیه مچ دست، کف دست و انگشتان شست، اشاره، وسط و نیمی از انگشت حلقه
- درد ممکن است به صورت سوزش، تیر کشیدن یا مور مور شدن باشد.
- درد معمولاً در شب و هنگام صبح بیشتر است.
- بی حسی و احساس سوزن سوزن شدن :
- احساس بی حسی یا سوزن سوزن شدن در انگشتان شست، اشاره، وسط و نیمی از انگشت حلقه
- این احساس ممکن است به صورت گزگز کردن یا مور مور شدن باشد.
- بی حسی و سوزن سوزن شدن معمولاً در شب بدتر میشود.
- ضعف عضلانی :
- ضعف و آتروفی در عضلات دست و انگشتان
- مشکل در انجام کارهای ظریف مانند گرفتن اشیاء کوچک، بستن دکمه‌ها یا نخ کردن سوزن
- دفورمیتی انگشتان
- افتادن اشیاء :
- به دلیل بی حسی و ضعف عضلانی، افراد مبتلا به CTS ممکن است اشیاء را به طور مکرر بیندازند.
- دشواری در انجام حرکات :
- انجام حرکات ظریف مانند نواختن آلات موسیقی یا تایپ کردن ممکن است دشوار یا غیرممکن شود.
- درد در ساعد :
در برخی موارد، درد ممکن است به ساعد نیز انتشار یابد.
ملاحظات :
علائم این مشکل هنگام استفاده طولانی مدت از انگشتان مانند نوشتن ، کوک زدن تشدید می شود. گاهی اوقات در وضعیت های ثابت نیز همانند رانندگی یا خواندن روزنامه نیز علائم تشدید میشود. که ممکن است تا ساعد انتشار یابد احساس ضعف در انگشتان که ممکن است انجام کارهای ظریف را سخت کند.
علائم سندرم تونل کارپال به تدریج و در طول زمان ظاهر میشوند. در ابتدا، علائم ممکن است خفیف و مقطعی باشند، اما با گذشت زمان شدیدتر و مداوم میشوند.
اگر هر یک از این علائم را تجربه میکنید، مهم است که برای تشخیص و درمان به پزشک خود مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند به جلوگیری از آسیب دائمی به عصب میانی و بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند.
در بخش‌های بعدی این مقاله به بررسی روشهای تشخیص سندرم تونل کارپال خواهیم پرداخت.
روشهای تشخیص سندروم تونل کارپال
تشخیص دقیق CTS برای انتخاب روش درمانی مناسب و رهایی از درد ضروری است. در این بخش به بررسی روشهای تشخیصی این عارضه می پردازیم :
- معاینه فیزیکی : پزشک متخصص با معاینه فیزیکی دست و مچ دست شما به دنبال علائم CTS می‌گردد. این معاینه شامل موارد زیر است :
- بررسی دامنه حرکتی مچ دست
- بررسی آرتریت روماتوئید انگشتان
- آزمایش قدرت عضلات دست
- بررسی حس لامسه در انگشتان
- انجام تستهایی مانند تست Tinel و تست Phalen برای بررسی حساسیت عصب میانی
- تستهای الکترودیاگنوستیک (EMG/NCS) :
این تستها فعالیت الکتریکی عضلات و عصب میانی را ارزیابی میکنند. EMG فعالیت الکتریکی عضلات را در حین انقباض و NCS سرعت هدایت سیگنالهای عصبی را اندازه گیری میکند.
کندی یا ضعف در سیگنالهای عصبی میتواند نشان دهنده فشردگی عصب میانی و ابتلا به CTS باشد. - تصویربرداری :
در برخی موارد، ممکن است برای رد سایر علل احتمالی درد و بی حسی در دست، مانند آرتریت یا شکستگی مچ دست، از تصویربرداری با اشعه ایکس یا MRI استفاده شود. - تستهای دیگر :
در برخی موارد، پزشک ممکن است از تستهای دیگری مانند تست خون یا سونوگرافی برای بررسی سایر احتمالات و کمک به تشخیص دقیقتر CTS استفاده کند. تشخیص دقیق CTS با در نظر گرفتن علائم، معاینه فیزیکی و نتایج تستهای تشخیصی انجام میشود. در صورت مشکوک شدن به CTS، به پزشک خود مراجعه کنید تا با انجام معاینات و تستهای لازم، تشخیص قطعی را دریافت کرده و درمان مناسب را آغاز کنید.
در بخش بعدی این مقاله به بررسی روشهای درمان سندرم تونل کارپال خواهیم پرداخت.
روشهای درمان سندرم تونل کارپال
” مسیر رهایی از درد و بازگشت به زندگی “
خوشبختانه، روشهای درمانی مختلفی برای درمان موقت و دائم (CTS) وجود دارد که میتواند به کاهش درد، علائم و بهبود کیفیت زندگی درمانجو کمک کند. انتخاب روش درمانی مناسب به میزان درد، نوع علائم، شرایط بیمار و سابقه پزشکی ایشان بستگی دارد. در این بخش به بررسی برخی از روشهای متداول درمان (CTS) خواهیم پرداخت :
روشهای غیرتهاجمی
- استفاده از آتل : استفاده از آتل مچ دست خصوصاً در هنگام خواب میتواند مچ دست را در حالت خنثی نگه دارد و به کاهش موقت فشار روی عصب میانی کمک کند.
- مصرف داروها : داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن میتواند به صورت موقتی به کاهش درد و التهاب کمک کنند. در برخی موارد، پزشک ممکن است از داروهای کورتیکواستروئید خوراکی یا تزریقی برای کاهش التهاب استفاده کند.
- تغییر در سبک زندگی : اجتناب یا کاهش فعالیتهایی که باعث تشدید علائم میشوند، مانند کار با کامپیوتر یا استفاده از ابزارآلات لرزاننده و تغییر در روش انجام امور تکرار شونده، میتواند به روند بهبودی کمک کند.
- اصلاح ارگونومیک : ایجاد تغییراتی در محیط کار و نحوه انجام امور روزمره، برای کاهش فشار روی مچ دست، مانند تنظیم ارتفاع صندلی و صفحه کلید یا استفاده از پد موس و صفحه کلید ارگونومیک، میتواند بسیار مفید واقع شود.
- انجام فیزیوتراپی : فیزیوتراپیست با تجویز اکسرسایزتراپی، تمرینات کششی و تقویتی را برای بهبود دامنه حرکتی و با انجام سایر متدهای فیزیوتراپی جهت کاهش درد و تقویت تاندون ها و عضلات مچ دست و ساعد برمی آید.
روشهای تهاجمی
- تزریق ژل : در این روش، از ژل کورتیکواستروئید برای کاهش التهاب و فشار روی عصب میانی در ناحیه تونل کارپال استفاده میشود.
- انجام عمل جراحی : در موارد شدید CTS که به درمانهای غیرتهاجمی پاسخ نمیدهد، ممکن است پزشک معالج یا فیزیوتراپیست جراحی را توصیه نماید. در جراحی تونل کارپال، رباط عرضی مچ دست (رتیناکولوم فلکسور) بریده میشود تا فضای بیشتری برای عصب میانی ایجاد شود. جراحی تونل کارپال معمولاً به صورت سرپایی و با بیحسی موضعی انجام میشود. دو روش اصلی برای جراحی CTS وجود دارد :
- جراحی آزاد : در این روش، یک برش در پوست بالای مچ دست ایجاد شده و رباط عرضی مچ دست (رتیناکولوم فلکسور) که عصب میانی را تحت فشار قرار می دهد در نهایت بریده می شود.
- جراحی اندوسکوپیک : این روش که با استفاده از ابزارهای بسیار کوچک و یک دوربین انجام میشود، به صورت عمومی به برش کوچک تری در پوست نیاز دارد.
ملاحظات :
انتخاب روش درمانی مناسب برای CTS باید توسط پزشک متخصص و با در نظر گرفتن شرایط بیمار صورت می پذیرد. در کنار روشهای درمانی ذکر شده، روشهای دیگری نیز مانند درای نیدلینگ، لیزر درمانی و درمانهای تخصصی دیگری نیز وجود دارد که برخی از آنها برای کاهش علائم CTS استفاده می شود. با این حال، قبل از آزمایش هر یک از این روشها حتماً با پزشک معالج خود مشورت نمایید. رهایی از محدودیت ها و دردهای سندرم تونل کارپال و بازگشت به زندگی عادی امکان پذیر است. با تشخیص زودهنگام و انجام درمان مناسب، می توان بر این عارضه غلبه کرده و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
در بخش بعدی با فرآیند درمان فیزیوتراپی در درمان سندرم تونل کارپال بیشتر آشنا می شوید.
نحوه درمان سندروم تونل کارپال با فیزیوتراپی
” فیزیوتراپی گامی موثر در مسیر بهبودی “
فیزیوتراپی موثرترین روش درمانی CTS است که میتواند به کاهش علائم، بهبود عملکرد دست و مچ و جلوگیری از پیشرفت بیماری کمک کند. فیزیوتراپیست با توجه به علائم و شرایط درمانجو، برنامه ای متناسب با نیاز ایشان طراحی میکند.
شایان ذکر است که در جلسه اول فیزیوتراپی، فیزیوتراپیست درمانجو را مورد ارزیابی قرار داده مطابق با وضعیت و شرایط ایشان برنامه درمانی طراحی می نماید. این برنامه می تواند شامل متدها و روش های زیر باشد. برخی از متداول ترین روشهای فیزیوتراپی جهت درمان CTS عبارتند از :
تمرینات تقویتی
هدف از این تمرینات، تقویت عضلات دست و مچ دست برای بهبود قدرت و ثبات آنها است. فیزیوتراپیست ممکن است تمریناتی با استفاده از وزنه های سبک، نوارهای کششی یا توپ های فشاری را به شما آموزش دهد.
تمرینات کششی
این تمرینات برای افزایش انعطاف پذیری عضلات و تاندون های دست و مچ دست و کاهش فشار روی عصب میانی انجام میشود. فیزیوتراپیست حرکات کششی مناسب را به بیمار آموزش و نحوه انجام صحیح آنها را نشان میدهد.
تکنیکهای ویژه و درمان های دستی
فیزیوتراپیست ممکن است از سوزن خشک (درای نیدلینگ) ، متدهای منوال تراپی مانند ماساژ، مانیپولاسیون برای کاهش درد، التهاب و اسپاسم عضلات استفاده کند.
آموزش اصلاح حرکتی
در این بخش فیزیوتراپیست کاملاً بر روی آموزش حرکات اصلاحی متمرکز می باشد و در این بین چگونگی انجام فعالیتهای روزمره درمانجو را مرور کرده و حرکات تکراری که ممکن است علائم بیماری را تشدید کند را جستجو می نماید. همچنین ممکن است نحوه انجام صحیح امور توسط مچ دست و انگشتان را آموزش داده تا از فشار روی عصب میانی کاسته شود.
- آموزش تغییر فعالیتهای کاری یا استراحت بین فعالیت ها تجویز میشود.
- آموزش استفاده از اسپلینت استراحت مچ دست در شب ها به کاهش درد کمک میکند. معمولاً مچ بند دست برای شب توصیه میشود و در شرایط خاص ممکن است استفاده از آن به صورت مقطعی یکی دوبار در روز توصیه شود.
اجرای مدالیته های فیزیوتراپی
در درمان فیزیوتراپی سندرم تونل کارپال از متدهای ترموتراپی و الکتروتراپی برای کاهش درد و التهاب استفاده می شود. همچنین جهت بهبود قدرت و عملکرد دست و مچ ، متد مکانوتراپی صورت می پذیرد. فیزیوتراپی به تنهایی برای درمان (CTS) مورد استفاده قرار می گیرد. فیزیوتراپی بعد از جراحی تونل کارپال هم به عنوان یک درمان تکمیلی همواره تجویز می گردد. اثربخشی فیزیوتراپی در درمان (CTS) در مطالعات متعددی به اثبات رسیده است. تحقیقات نشان داده است که فیزیوتراپی به طور قابل توجهی در کاهش درد، بی حسی و گزگز مچ دست و همچنین در مور مور شدن کف دست بسیار موثر واقع می شود. اگر به سندرم تونل کارپال مبتلا هستید، فیزیوتراپی یک گزینه درمانی بسیار موثر و ایمن و بدون عوارض جانبی دیگر می باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فیزیوتراپی برای CTS و اینکه آیا این روش درمانی برای شما مناسب است، از طریق شماره های تماس موجود در بخش تماس با ما ، مشورت بگیرید.
بهترین روش درمان سندروم تونل کارپال
به صورت کلی فیزیوتراپی یکی از بهترین راهکارهای درمان و کاهش درد CTS می باشد، درمان سی تی اس مچ دست در فیزیوتراپی به انجام موارد زیر خلاصه می شود :
- دستگاه های الکتروتراپی :
- استیمولاتور (یا به اصطلاح عامه برق!)
- الکترواکوپانکچر (استفاده از سوزن خشک با جریان الکتریکی)
- شاک ویو (پرتاب امواج صوتی با انرژی کنترل شده)
- دستگاه های ترموتراپی :
- تابش امواج مادون قرمز و ماوراء بنفش با استفاده از لامپ IR و UV
- تابش امواج فراصوت با دستگاه التراسوند
- لیزر فیزیوتراپی
- تمرین درمانی تخصصی و مکانوتراپی
- درای نیدلینگ (سوزن خشک)
- درمانهای دستی از جمله موبیلیزیشن عصب مدین ، تاندون ها و بافت نرم ، تا حد زیادی سبب کاهش علایم درد و گزگز میشود.
در بخش بعدی این مقاله به نحوه تمرین درمانی سندرم تونل کارپال خواهیم پرداخت.
نحوه تمرین درمانی سندروم تونل کارپال
تمرین درمانی شامل حرکات مچ دست و ساعد نیز از قسمت های مهم درمان فیزیوتراپی در سندروم تونل کارپ است که در کلینیک فیزیوتراپی توسط فیزیوتراپیست به درمانجو آموزش داده میشود.
تمرینات زیر به عنوان یکی از تمرینات پایه برای رفع اختلال در درد مچ دست در شرایط گرفتگی کانال عصبی مچ دست بکار می رود ، در صورتیکه بعد از چند روز این دردها کاهش نیافت ، برای فیزیوتراپی اقدام فرمایید.
درمان سندرم تونل کارپال در منزل
برای درمان سی تی اس لزوماً نیاز به مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی نیست و درمان این بیماری می تواند به صورت (فیزیوتراپی در منزل) توسط فیزیوتراپیست زبده صورت پذیرد. در حالی که درمان قطعی سندرم تونل کارپال (CTS) باید تحت نظر پزشک انجام شود اما اقداماتی وجود دارد که میتوانید در خانه برای کاهش علائم و مدیریت این عارضه انجام دهید.
در اینجا چند روش درمانی خانگی برای CTS ارائه می کنیم :
- استراحت :
- از فعالیتهایی که باعث درد و ناراحتی در دست و مچ دست شما میشوند، خودداری کنید یا آنها را محدود کنید.
- به دست و مچ دست خود استراحت کافی بدهید، به خصوص پس از انجام فعالیتهای پرفشار و تکرار شونده.
- یخ :
- برای کاهش التهاب و درد، ۳ تا ۴ بار در روز به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، از کمپرس یخ روی مچ دست خود استفاده کنید.
- یک بسته یخ را در یک حوله نازک بپیچید و آن را روی مچ دست خود قرار دهید.
- از قرار دادن یخ به طور مستقیم روی پوست خودداری کنید.
- آتل یا بریس :
- از یک آتل یا بریس مچ دست برای حمایت از مچ دست و کاهش فشار روی عصب میانی در شب یا هنگام انجام فعالیتهایی که باعث تشدید علائم میشوند، استفاده کنید.
- داروهای مسکن بدون نسخه :
- داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن میتوانند به کاهش التهاب و درد کمک کنند.
- طبق دستورالعمل روی دارو مصرف کنید و از مصرف بیش از حد خودداری کنید.
- کشش و ورزش :
- حرکات کششی ملایم دست و مچ دست میتواند به بهبود انعطاف پذیری و کاهش فشار روی عصب میانی کمک کند.
- قبل از انجام هرگونه حرکات کششی یا ورزشی، با پزشک خود مشورت کنید.
- تغییر در سبک زندگی :
- وزن خود را متعادل نگه دارید، زیرا چاقی میتواند خطر ابتلا به CTS را افزایش دهد.
- از حرکات تکراری دست و مچ دست که میتواند علائم را تشدید کند، خودداری کنید.
- در هنگام کار با کامپیوتر یا انجام سایر فعالیتها، وضعیت صحیح بدنی خود را مدیریت کنید.
- از سیگار کشیدن خودداری کنید، زیرا سیگار کشیدن میتواند جریان خون را به دستها کاهش دهد و علائم CTS را بدتر کند.
- طب سوزنی :
- برخی تحقیقات نشان داده اند که طب سوزنی ممکن است در کاهش درد و علائم CTS موثر باشد.
- درمانهای گیاهی و مکملها :
- برخی افراد از گیاهان و مکملهایی مانند زنجبیل، زردچوبه و ویتامین B6 برای کاهش درد و التهاب CTS استفاده میکنند. با این حال، شواهد علمی قوی برای حمایت از اثربخشی این درمانها وجود ندارد و قبل از مصرف هرگونه مکمل جدید باید با پزشک خود مشورت کنید.
توجه :
این راهکارها جایگزین مراقبتهای پزشکی نیستند لذا اگر علائم شدید یا مداوم دارید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
در بخش بعدی این مقاله به شرایط عود مجدد بیماری سندرم تونل کارپال بعد از فیزیوتراپی خواهیم پرداخت.
عود مجدد بیماری سندرم کارپال بعد از درمان
عود مجدد سندرم تونل کارپال (CTS) پس از درمان، بسیار محتمل است. برخی مطالعات نشان داده اند که ۱۰ تا ۲۰ درصد از افراد درگیر سندرم CTS که فیزیوتراپی انجام داده و بهبود یافته اند بعد از گذشت چند ماه ، مجدد علائم ظاهر شده و دچار گزگز یا احساس بی حسی در همان دست یا دست مقابل می گردند.
دلایل مختلفی برای عود مجدد CTS وجود دارد، از جمله :
- فشار مداوم بر عصب میانی : اگر درمانجو پس از درمان به انجام فعالیتهایی که باعث ایجاد CTS شده اند بازگردد ، مانند انجام حرکات تکراری دست و مچ دست، ممکن است علائم دوباره ظاهر شوند.
- وجود اسکار : در برخی موارد، بافت اسکار ناشی از جراحی میتواند فشار بر عصب میانی را افزایش دهد و منجر به عود علائم شود.
- ناهنجاریهای آناتومیکی : برخی افراد به طور طبیعی تونل کارپال کوچکتری دارند که میتواند آنها را در معرض خطر ابتلا به CTS، حتی پس از درمان قرار دهد.
- ابتلا به بیماری زمینه ای : اگر بیماریهای زمینه ای مانند دیابت یا آرتریت روماتوئید به طور مناسب کنترل نشوند، میتوانند خطر عود CTS را افزایش دهند.
ملاحظات :
برای کاهش خطر عود CTS به نکات زیر دقت کنید :
- از انجام فعالیتهایی که باعث ایجاد CTS شده اند خودداری یا آنها را محدود کنید.
- تمرینات تقویتی و کششی دست و مچ دست را به طور منظم انجام دهید.
- در صورت احساس درد یا بی حسی در دست، از بریس یا آتل مچ دست استفاده کنید.
- نیم نگاهی به وزن خود داشته باشید.
- اگر به بیماری زمینه ای مانند دیابت یا آرتریت روماتوئید مبتلا هستید، آنها را به طور منظم و تحت نظر پزشک مدیریت کنید.
- در صورت مشاهده هرگونه علائم عود، فوراً به پزشک خود مراجعه کنید.
در صورت عود CTS پزشک شما ممکن است درمانهای مختلفی را برای شما تجویز کند، از جمله :
- انجام مجدد فیزیوتراپی : به صورت دوره ای فیزیوتراپی باید انجام شود، فیزیوتراپیست میتواند به شما در تقویت عضلات دست و مچ دست، بهبود انعطاف پذیری و دامنه حرکتی مچ و انگشتان و کاهش فشار روی عصب میانی کمک کند.
- انجام عمل جراحی مجدد : در موارد خیلی شدید عود این بیماری، ممکن است درمانجو مجدد نیاز به جراحی تونل کارپال داشته باشد.
عود CTS میتواند کمی ناامید کننده باشد، اما با اقدامات پیشگیرانه و درمان مناسب، میتوانید علائم را کنترل کرده و کیفیت زندگی خود را بهبود ببخشید.
سوالات و پاسخ های زیر صرفاً به عنوان یک راهنما می باشند و هر درمانجو با هر وضعیت قطعاً به ارزیابی ، بررسی و مشاوره خاص نیاز خواهد داشت لذا جهت کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص ، توصیه می کنیم از طریق شماره های تماس موجود در بخش تماس با ما ، با همکاران ما مشاوره و شرایط خود را مطرح فرمایید.
سندرم تونل کارپال چیست؟
سندرم تونل کارپال (CTS) اختلالی بسیار شایع در مچ دست می باشد که بر اثر فشردگی عصب میانی در ناحیه مچ دست ایجاد میشود. این عصب وظیفه حس و حرکت انگشتان شست، اشاره، وسط و نیمی از انگشت حلقه را بر عهده دارد. این اختلال با بی حسی و سردی کف دست و گزگز و مورمور دست شروع می شود.
علائم سندرم تونل کارپال چه هستند؟
شایع ترین علائم CTS عبارتند از :
- درد در کف دست، مچ دست، ساعد و گاهی اوقات در قسمت فوقانی بازو
- بیحسی و سوزن سوزن شدن در انگشتان شست، اشاره، وسط و نیمی از انگشت حلقه
- ضعف عضلانی در دست
- خشکی و سفتی مچ دست
چه عواملی باعث ایجاد سندرم تونل کارپال می شوند؟
موارد متعددی میتوانند منجر به تنگی تونل کارپال و بروز CTS شوند، از جمله موارد زیر :
- حرکات تکراری دست و مچ دست
- بارداری
- چاقی
- آرتریت روماتوئید
- شکستگی مچ دست
- دیابت
- سندرم تونل کوبیتال
- تومور یا کیست در ناحیه مچ دست
- ناهنجاریهای آناتومیکی
- جنسیت (زنان بیشتر از مردان به CTS مبتلا میشوند!)
سندرم تونل کارپال چگونه تشخیص داده می شود؟
تشخیص CTS معمولاً با معاینه فیزیکی و انجام تستهای الکترودیاگنوستیک (EMG/NCS) صورت میگیرد. در برخی موارد، ممکن است از تصویربرداری با اشعه ایکس یا ام آر آی (MRI) نیز برای رد سایر علل احتمالی درد و بیحسی در دست استفاده شود.
سندرم تونل کارپال چگونه درمان میشود؟
روشهای درمانی مختلفی برای بیماری CTS وجود دارد، از جمله :
- روشهای غیرجراحی : انجام فیزیوتراپی، آتل یا بریس مچ دست، داروهای ضد التهاب غیرتئروئیدی (NSAIDs)، تزریق کورتیکواستروئید، تغییر در سبک زندگی
- جراحی : در صورتی که در نهایت بدن بیمار به فیزیوتراپی پاسخ مثبت و موثر ندهد یا علائم شدیدتر شده و مستمر و مداوم شوند، ممکن است جراحی توصیه شود.
آیا می‌توان از ابتلا به سندرم تونل کارپال پیشگیری کرد؟
در حالی که هیچ راه مطمئنی برای پیشگیری از CTS وجود ندارد، میتوانید با انجام اقداماتی خطر ابتلا به آن را کاهش دهید، از جمله :
- اجتناب از حرکات تکراری دست و مچ دست
- حفظ وضعیت صحیح بدنی
- استراحت کافی به دستها
- کاهش وزن در صورت چاقی
- کنترل دیابت
- انجام حرکات کششی و تقویتی دست و مچ دست
در صورت ابتلا به سندرم تونل کارپال چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر هر یک از علائم بیماری (CTS) را تجربه میکنید، مهم است که برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند به جلوگیری از آسیب دائمی عصب و بهبود کیفیت زندگی شما کمک کند.
آیا امکان عود مجدد سندرم تونل کارپال پس از درمان وجود دارد؟
بله، احتمال عود مجدد سندرم تونل کارپال (CTS) بعد از درمان، بسیار زیاد است.
به صورت عمومی ۱۰ تا ۲۰ درصد از افراد مبتلا به بیماری CTS که تحت درمان فیزیوتراپی قرار گرفته اند، دچار عود علائم در همان دست یا دست دیگر میشوند لذا به صورت دوره ای باید فیزیوتراپی را در دستور کار خود قرار دهند.
هزینه درمان سندروم تونل کارپال
برای مشاهده هزینه درمان فیزیوتراپی سندرم سی تی اس (CTS) در بخش تعرفه های فیزیوتراپی نرخ یک جلسه فیزیوتراپی را ملاحظه فرمایید.
در صورتیکه در اقدامات اجرایی در هر جلسه فیزیوتراپی شما تکنیک درای نیدلینگ و دستگاه هایی مثل لیزر ، شاک ویو ، الکترواکوپانکچر و تکار استفاده شود، هزینه هر یک جداگانه محاسبه می گردد.
