فهرست مطالب :
پیش گفتار
گردن، به عنوان پل ارتباطی بین سر و بدن، نقش بسیار حیاتی در حرکت، تعادل و حفظ وضعیت صحیح بدن ایفا میکند. این ناحیه از بدن به دلیل ساختار پیچیده و حساسیت بالای آن، مستعد ابتلا به طیف گسترده‌ای از بیماریها و اختلالات بعضاً دردناک است. از دردهای ساده و موقتی گرفته تا بیماریهای مزمن و پیچیده، مشکلات گردن میتواند امور روزمره را کاملاً مختل و یا بر کیفیت زندگی افراد تأثیر قابل توجهی بگذارند.
علل بروز بیماریهای گردن بسیار متنوع هستند و میتوانند شامل عوامل فیزیکی، شیمیایی و حتی روانی باشند. از جمله مهمترین عوامل میتوان به قرارگیری در بدن وضعیت نامناسب ، آسیب‌های فیزیکی، بیماریهای التهابی، فرسودگی دیسکهای بین مهره ای، تنگی کانال نخاع و برخی بیماریهای دیگر اشاره کرد.
علائم بیماریهای گردن نیز بسیار متنوع هستند و بسته به نوع بیماری و شدت آن متفاوت میباشند. از جمله شایعترین علائم میتوان به درد گردن، مشکل در چرخش گردن به طرفین، سفتی گردن، بی حسی و گزگز در دستها و بازوها، سردرد، سرگیجه و ضعف عضلانی اشاره کرد.
تشخیص و درمان بیماریهای گردن نیازمند بررسی دقیق توسط پزشک متخصص است.
پزشک با توجه به علائم بیمار، انجام معاینات فیزیکی و درخواست آزمایشات تصویربرداری مانند (MRI) و سی تی اسکن، میتواند علت اصلی مشکل را تشخیص دهد. روشهای درمانی نیز بسته به علت بیماری متفاوت بوده و ممکن است شامل فیزیوتراپی، کشش گردن و در موارد شدید جراحی باشد.
در این مقاله، به بررسی جامع انواع بیماریها و اختلالات گردن، علل بروز، علائم، روشهای تشخیص و درمان و همچنین راه‌های پیشگیری از این مشکلات خواهیم پرداخت. با کسب اطلاعات کافی در این زمینه، خواهید توانست به تشخیص زودهنگام بیماریهای گردن کمک کرده و از عوارض ناشی از آنها پیشگیری کنید.
آناتومی گردن
گردن یا ستون فقرات گردنی از ۷ استخوان به نام مهره تشکیل شده که روی یکدیگر مانند ستون قرار گرفته اند. بین هر دو استخوان دیسک ژلاتینی قرار دارد که حرکت مهره ها را ممکن میسازد.
استخوان های گردن از نخاع محافظت کرده و انعطاف پذیری بالایی دارند ساختار گردن اجازه حرکت سر به جلو ، عقب ، خم کردن به طرفین و چرخش محوری را به سر میدهد. همین حرکات سر در بسیاری جهات منشا بسیاری از آسیب های گردن میتواند باشد.
بیماریها و اختلالات گردن
گردن، یکی از پیچیده‌ترین ساختارهای بدن است که از مهره‌ها، دیسک‌ها، عضلات، رباط ها و اعصاب تشکیل شده است. هرگونه اختلال در این ساختارها میتواند منجر به درد، محدودیت حرکتی و سایر علائم شود. بیماریهای گردن میتوانند دلایل مختلفی داشته باشند، از جمله آسیبها، بیماریهای دژنراتیو، عفونتها و تومورها. در این مقاله، به بررسی انواع بیماریها، اختلالات و ناهنجاری های گردن، علل بروز، علائم و روشهای تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت.
دیسک گردن
بالا رفتن سن ، فشار یا ضربه به مهره های گردن ، حرکات شدید و چرخشی ، وضعیت های نامناسب سر و گردن می تواند باعث بیرون زدگی دیسک گردن ، فشار بر روی اعصاب گردن و ایجاد درد شود.
دیسک گردن معمولا با درد خفیف یا شدید در یک طرف گردن شروع می شود و بیشتر ناحیه پایین گردن را تحت تاثیر قرار می دهد ، در موارد پیشرفته درد ممکن است تا بازو ، یا حتی نوک انگشتان هم کشیده شود ، کم شدن دامنه حرکتی گردن و دست ها ، سردرد ، بی حس شدن دستها نیز از علایم دیگر دیسک گردن میباشد.
اسپاسم یا گرفتگی عضلات گردن
درد سر شانه و گردن که بر اثر یک فعالیت تکراری ایجاد میشود مثلاً نمی توانید با گوشی زیاد کار کنید ، نمی توانید سشوار بکشید و این دردها ناشی از دیسک گردن نیست بلکه شما دچار ضعف و گرفتگی عضلات و تریگر پوینت در ناحیه شانه و پشت گردن هستید ، شغل های کارمندی ، آرایشگرها ، دندانپزشک ها ، تکنسین های فنی بسیار مستعد این گرفتگی ها و اسپاسم ها هستند.
سوزش بین دو کتف
سوزش بین دو کتف به دلیل درگیری عضلات گردن ، سرشانه و کتف ها است.
اسپاسم ها و تریگر پوینت های این ناحیه بسیار شایع است و منجر به دردهای منتشر و سوزشی میشود.
ضعف عضلات این ناحیه بسیار شایع است و همین موضوع باعث می شود تا این عضلات بسیار مستعد اسپاسم و تریگر پوینت باشند.
اسپاسم یا گرفتگی عضلات گردن
درد سر شانه و گردن که بر اثر یک فعالیت تکراری ایجاد میشود مثلاً نمی توانید با گوشی زیاد کار کنید ، نمی توانید سشوار بکشید و این دردها ناشی از دیسک گردن نیست بلکه شما دچار ضعف و گرفتگی عضلات و تریگر پوینت در ناحیه شانه و پشت گردن هستید ، شغل های کارمندی ، آرایشگرها ، دندانپزشک ها ، تکنسین های فنی بسیار مستعد این گرفتگی ها و اسپاسم ها هستند.
سر دردهای گردنی
بسیاری از سردردها ناشی از دردهای منتشر از گردن است به هم خوردن راستای طبیعی عضلات گردن در اثر پوزیشن های بد، وجود اسپاسم های عضلانی و تریگر پوینت ها که در گردن شایع اند از جمله عواملی هستند که منجر به دردهای مزمن سر و گردن میشوند ، این سردردها شایع هستند و علت آن هم استفاده بیش از حد از موبایل ، نشستن زیاد پشت میز یا کامپیوتر و رانندگی های طولانی مدت است که در همه ی این حالات سر و گردن در وضعیت نامناسبی قرار می گیرند.
وزن سر بین ۴ تا ۶ کیلوگرم است و زمانی که فرد برای مدت طولانی سر را خم نگه میدارد به عضلات و مهره های گردن فشاری معادل ۱۵ تا ۲۷ کیلوگرم وارد میشود که این فشار منجر به درد گردن میشود.
آرتروز گردن
معمولا با افزایش سن مهره های گردن دچار ساییدگی و فرسایش میشوند که به آن آرتروز می گویند.
گاهی آسیب مهره ها باعث فشار بر روی نخاع شده و منجر به بی حسی و خواب رفتگی دست ها می شود.
ولی اگر درد و بی حسی در دست ها ندارید و در زمان خواب گردن شما درد می گیرد و یا هنگام بیدار شدن از خواب احساس خشکی در گردن دارید ، دچار خشکی یا ناهماهنگی مهره های گردن یا همان آرتروز شده اید.
نحوه درمان آرتروز گردن
بهترین و موثرترین راه درمان و پیشگیری از دردهای ناشی از آرتروز انجام منظم و دوره ای فیزیوتراپی توسط دستگاه های جریان الکتریکی ( تنس ) ، التراسوند ، لیزرهای کم توان و پرتوان میباشد.
این دستگاه ها به کاهش درد و التهاب ناشی از فرسایش مفصل کمک میکنند.
آموزش ورزش های تخصصی هر مفصل توسط فیزیوتراپیست و انجام منظم آنها از قسمت های مهم درمان فیزیوتراپی بوده و به بیمار در جهت افزایش قدرت عضلات و توانمندی مفاصل کمک میکند.
انجام تمرینات حس عمقی گروه دیگری از تمرینات مهم هستند که باید حین درمان در کلینیک های فیزیوتراپی به بیماران آموزش داده شود.
نحوه درمان گرفتگی عضلات گردن
یکی از بهترین روش های درمان این اختلالات عضلانی و اسپاسم ها ، فیزیوتراپی ، ماساژ تخصصی و درای نیدلینگ (سوزن خشک) می باشد.
از طریق ماساژ و درای نیدلینگ که درمان بسیار مطلوب و بدون دردی است ، گرفتگی ها آزاد شده و مشکل بیمار کاملا حل خواهد شد.
درمان درد و التهاب عضلات توسط دستگاه های جریان الکتریکی ( تنس الکتریکی ) ، التراسوند و لیزرتراپی (پر توان و کم توان) انجام میشود.
نحوه درمان سوزش بین دو کتف
بهترین روش برای درمان این مشکل درای نیدلینگ ، فیزیوتراپی و ماساژ تخصصی می باشد.
در صورت وجود التهاب شدید و عمقی در عضلات، انجام لیزر نیز در غیر فعال کردن تریگر پوینت ها بسیار موثر خواهد بود.
یکی از مهمترین قسمت های درمان، آموزش ورزش های تقویتی و قدرتی عضلات سرشانه و کتف ها میباشد تا از بروز مجدد مشکل پیشگیری شود. افرادی که مستعد این مشکلات هستند باید در انجام ورزش های گردن و شانه ها کوشا باشند.
نحوه درمان سردردهای گردنی
بهترین روش درمان این مشکلات، فیزیوتراپی توسط دستگاه های جریان الکتریکی (تنس) ، التراسوند و لیزر است.
در کنار درمان های فیزیوتراپی انجام تکنیک های ماساژ، ریلیز و آزاد سازی عضلات ، و درای نیدلینگ برای از بین بردن اسپاسم ها و تریگر پوینت ها انجام میشود.
معمولاً اینگونه سردردها با منشأ عضلانی به دارو درمانی و روش های دیگر پاسخ نمی دهند و مجدد به سراغ فرد می آیند و تنها راه درمان موثر و قطعی آنها فیزیوتراپی است.
این سردردها و گردن دردها در کارمندها که با کامپیوتر کار میکنند، دندانپزشکان معلمان ، آرایشگران و خانم های خانه داری که دایم در حال نظافت منزل هستند ، یا مادرانی که مدت زمان طولانی نوزاد خود را در آغوش میگیرند بسیار شایع است.
تمرینات کششی گردن
این تمرینات اسپاسم ها ، گرفتگی ها و خستگی ناشی از شغل را برطرف میکند.
