فهرست مطالب :
مقدمه
در حوزه فیزیوتراپی ، تکنیک‌های موبیلیزاسیون و منیپولیشن مهمترین روش‌های درمانی به شمار می‌آیند. این تکنیکها با استفاده از حرکات و فشارهای مختلف بر روی بافت‌های بدن ، بهبود عملکرد مفاصل ، بازسازی بافت‌های نرم و کاهش درد و التهاب را صورت می دهد. در این بخش ، با تمرکز بر روی موبیلیزاسیون و منیپولیشن در فیزیوتراپی ، به توضیح این تکنیکها و اهمیت آنها در این حوزه می‌پردازیم.
تعریف موبیلیزاسیون (موبیلیزیشن ) و منیپولیشن
موبیلیزیشن چیست؟
موبیلیزاسیون به مجموعه‌ای از تکنیک‌های درمانی اشاره دارد که به منظور بهبود حرکت و عملکرد اسکلت ، مفاصل و بافت های نرم بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش ، از تحریک ملایم و کنترل شده بر روی بافت‌ها و مفاصل استفاده میشود تا عملکرد آنها بهبود یابد و محدودیت‌های حرکتی کاهش یابند. موبیلیزاسیون می‌تواند به صورت دستی یا با استفاده از وسایل و ابزارهای خاص صورت بگیرد.
تکنیک موبیلیزاسیون در دسته درمان های دستی فیزیوتراپی (انجام توسط دست) قرار می گیرد که توسط فیزیوتراپیست متخصص انجام می شود هدف از انجام این تکنیک بهبود دامنه حرکتی و کاهش درد در بیماری های اسکلتی عضلانی می باشد.
این تکنیک جز تکنیک های پرکاربرد در شکستگی ها می باشد. در این روش درمانی ، فیزیوتراپیست با انجام حرکات پسیو (غیر فعال) حرکات مفصلی را بازسازی کرده و مانع محدودیت حرکتی می شود. موبیلیزیشن معمولاً با سرعت کم ، کشش و نوسان انجام می شود. شدت انجام این تکنیک بر اساس دو عامل تحمل درد و وضعیت درمانجو درجه بندی می شود.
منیپولیشن چیست؟
منیپولیشن یا تکنیک افزایش قابلیت حرکتی مفصلی ، یک روش درمانی است که برای بهبود و بازگشت حرکتی مفاصل بدن به کار می‌رود. در این روش ، با استفاده از تکنیک‌های دستی یا مکانیکی ، فشار و تحریک بر روی مفاصل و بافت‌های نرم آنها اعمال میشود. این فشارها و تحریکات ، بهبود حرکتی مفصل را تسهیل می‌کنند و می‌توانند در کاهش درد ، تسکین التهاب و بهبود عملکرد مفصلی موثر باشند.
این تکنیکها باید توسط متخصصان مجرب و حرفه‌ای انجام شوند و در صورت لزوم ، با سایر روش‌های درمانی ترکیب شوند.
تفاوت موبیلیزیشن و منیپولیشن
موبیلیزیشن و منیپولیشن چه تفاوتی با هم دارند؟
تفاوت تکنیک منیپولیشن و موبیلیزیشن در شدت انجام آن می باشد به بیان دیگر منیپولیشن آخرین درجه از تکنیک موبیلیزیشن می باشد.
اثر درمانی موبیلیزیشن و منیپولیشن
فواید موبیلیزیشن و منیپولیشن چیست؟
اثرات درمانی موبیلیزیشن و منیپولیشن در چند مورد ذیل خلاصه می گردد :
- کاهش خشکی مفصل
- کاهش درد و التهاب
- افزایش دامنه حرکتی
- بهبود عملکرد مفاصل و بافت های نرم
- افزایش انعطاف‌پذیری و قابلیت حرکت
- کمک در بازگشت به فعالیت‌های روزمره
- کاهش خطر آسیب دوباره
فواید موبیلیزیشن و منیپولیشن
چرا از تکنیک موبیلیزیشن استفاده می کنیم؟
موبیلیزاسیون مفصل در کاهش درد ، بهبود موقت دامنه حرکتی و بهبود عملکرد کلی در ناحیه مورد نظر موثر شناخته شده است. با این حال ، دلایل این مزایا به طور کامل درک نشده است. یکی از فرضیه های مطرح شده این است که اعمال موبیلیزیشن با برانگیختن واکنش شدید سیستم عصبی سمپاتیک شما (سیستمی که دمای بدن ، درد و پاسخ استرس را تنظیم می‌کند) به طور موقت باعث کاهش درد میشود. سایر متخصصان معتقدند که این درمان باعث می شود اعصاب ناحیه آسیب دیده نسبت به فشارهای مکانیکی یا نیروهایی که معمولاً منجر به درد می شود ، کمتر حساس شوند.
قابل ذکر است که انجام این تکنیک فیزیوتراپی مزایای قابل توجهی در درمان بیماری های ارتوپدیک و طیف گسترده ای از مشکلات اسکلتی عضلانی دارد که در زیر به خلاصه ای از این بیماری ها اشاره خواهیم داشت :
درجه بندی موبیلیزیشن و منیپولیشن
موبیلیزیشن و منیپولیشن چه نوع درجه بندی دارد؟
درجه بندی موبیلیزیشن بر اساس مقیاس میتلند به شرح ذیل می باشد :
- درجه ۱ : تحرک نوسانی ریتمیک با دامنه کوچک در محدوده اولیه حرکت و بدون درد
- درجه ۲ : تحرک نوسانی ریتمیک با دامنه بزرگ در محدود میانی حرکت
- درجه ۳ : تحرک نوسانی ریتمیک با دامنه بزرگ تا نقطه محدودیت در دامنه حرکت
- درجه ۴ :تحرک نوسانی ریتمیک با دامنه کوچک در پایان دامنه حرکتی موجود
- درجه ۵ یا ( منیپولیشن ) : حرکت سریع و ناگهانی با دامنه کوچک در انتهای محدوده حرکتی
انواع موبیلیزیشن و منیپولیشن
چند نوع موبیلیزیشن و منیپولیشن وجود دارد؟
درجه بندی موبیلیزیشن بر اساس مقیاس میتلند به شرح ذیل می باشد :
موبیلیزیشن نوسانی (oscillatory)
اعمال فشار ملایم با سرعت آهسته در دامنه موجود حرکتی که بر اساس شدت فشار درجه بندی میشود.
موبیلیزیشن ثابت (sustain)
در این نوع تکنیک حرکت از نوع کششی می باشد که هدف از کاهش فشار بافت نرم و مفاصل می باشد.
منیپولیشن : حرکت رانشی با سرعت بالا و دامنه کم که معمولاً در جهت محدودیت حرکتی یا اختلال در تحرک مفصل اعمال می شود.
چگونگی انجام موبیلیزیشن
نحوه انجام موبیلیزاسیون در فیزیوتراپی به شکل زیر می باشد :
- موبیلیزاسیون فعال
موبیلیزاسیون فعال در فیزیوتراپی به انجام حرکات خودکار برای افزایش محدودیت حرکتی و بهبود عملکرد مفصل می‌پردازد. این تکنیک شامل حرکات تعادلی ، ایزومتریک و ایزوکنتیک است.
- موبیلیزاسیون تلفیقی
موبیلیزاسیون تلفیقی در فیزیوتراپی شامل ترکیب حرکات فعال با فشار خارجی است. این تکنیک با استفاده از فشارها و حرکات همزمان ، بهبود عملکرد مفصل را ایجاد می‌کند.
- موبیلیزاسیون تلفیقی پاسیو
موبیلیزاسیون تلفیقی پاسیو در فیزیوتراپی به ترکیب حرکات پاسیو با فشار خارجی می‌پردازد. این تکنیک شامل انجام حرکات در گستره حرکتی درمانجو تحت فشار و هدایت توسط فیزیوتراپیست است.
چگونگی انجام منیپولیشن
نحوه انجام منیپولیشن در فیزیوتراپی به شکل زیر می باشد :
- منیپولیشن نرم
منیپولیشن نرم در فیزیوتراپی شامل استفاده از فشارها و حرکات نرم بر روی بافت‌های نرم است. این تکنیک برای بهبود انعطاف‌پذیری و کاهش تنگی بافت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- منیپولیشن سریع
منیپولیشن سریع به تکنیکی اطلاق میشود که با استفاده از حرکات سریع و متناوب ، عضلات و مفاصل را تحریک می‌کند. این تکنیک بهبود عملکرد مفاصل و کاهش درد را تسریع می‌کند.
- منیپولیشن عمیق
منیپولیشن عمیق در فیزیوتراپی شامل استفاده از فشارها و حرکات عمیق بر روی بافت‌ها و مفاصل است. این تکنیک برای کاهش التهاب ، افزایش گردش خون و درمان آسیبهای بافتی مفید است.
عوارض جانبی موبیلیزیشن و منیپولیشن
آیا موبیلیزیشن عوارض جانبی دارد؟
در صورتیکه فشارها و کشش های وارده توسط فیزیوتراپیست کنترل شده باشد ، ماساژ موبیلیزیشن به هیچ عنوان عوارض جانبی نخواهد داست. در هر حال ایمنی در انجام این متد درمانی با رعایت اصول و مبانی زیر صورت می پذیرد :
- انجام تکنیکها توسط فیزیوتراپیست مجرب و متخصص
- رعایت محدودیتها و مراقبت‌های لازم در صورت وجود آسیب یا بیماری خاص
- استفاده از فشارها و حرکات مناسب با توجه به وضعیت بیمار
- رعایت مراحل درمانی و افزایش آرامش در هر مرحله
ممنوعیت موبیلیزیشن و منیپولیشن
خطرات و موارد منع استفاده از موبیلیزیشن و منیپولیشن کدامند؟
تکنیک موبیلیزیشن روش درمانی نسبتاً ایمنی است. با این حال ، افراد مبتلا به چندین بیماری باید به دلیل خطر احتمالی یک واکنش نامطلوب احتیاط کنند. این شرایط عبارتند از :
- پوکی استخوان
- التهاب مفاصل
- بیرون زدگی دیسک
- لاکسیتی یا شلی مفاصل
- عفونت
- آرتروز شدید
علاوه بر این ، شرایط و موقعیت های نادری وجود دارد که در آن استفاده از موبیلیزاسیون مفصل ممکن است منع کاربرد داشته باشد.
این موارد عبارتند از :
- پوکی استخوان شدید
- تومور
- شکستگی
- بیماری های عروقی
- گیر افتادگی عصب
- فیوز بودن مفصل
آیا موبیلیزاسیون و منیپولیشن برای همه افراد مناسب است؟
موبیلیزاسیون و منیپولیشن برای اکثر افراد مناسب می باشد ، اما در برخی موارد خاص ممکن است محدودیتها و نکات ایمنی خاصی یک بیماری یا موارد دیگر وجود داشته باشد.
میزان درد در درمان موبیلیزیشن و منیپولیشن
آیا درمان با تکنیک موبیلیزیشن و منیپولیشن درد دارد؟
خیر ، دقیقاً برعکس این متد برای رفع و تسکین درد مورد استفاده قرار می گردد.
مراقبت های پس از درمان موبیلیزیشن و منیپولیشن
نکات قابل توجه در مراقبت پس از انجام موبیلیزاسیون و منیپولیشن کدامند؟
- استراحت کافی بعد از انجام تکنیکها
- رعایت تمرینات و ورزش‌های توصیه شده توسط فیزیوتراپیست
- اعمال سرما درمانی در نواحی درمان در صورت وجود درد و التهاب
- اطلاع رسانی به فیزیوتراپیست در صورت بروز موارد جدید
موبیلیزیشن و منیپولیشن در منزل
آیا درمان با تکنیک موبیلیزیشن و منیپولیشن در منزل امکان پذیر است؟
بلی ، در صورتیکه این درمان توسط فیزیوتراپیست انجام پذیرد مانعی ندارد ولی به علت اینکه انجام این نوع درمان فیزیوتراپی به تخت های کلینیکی نیاز دارد لذا بهتر است ، در کلینیک فیزیوتراپی انجام گردد.
هزینه درمان موبیلیزیشن و منیپولیشن
هزینه درمان با تکنیک موبیلیزیشن و منیپولیشن چگونه است؟
این نوع درمان در فیزیوتراپی به واسطه قرارگیری در زمره درمان ها و تکنیک های دستی ، با کد خدمت ۹۰۱۶۶۲ شناخته می گردد لذا برای اطلاع از هزینه موبیلیزیشن و منیپولیشن به صفحه تعرفه های فیزیوتراپی مراجعه و کد خدمت مذکور را جستجو فرمایید.
۲ پاسخ
I must thank you for the efforts you have put in writing this site. I really hope to view the same high-grade content from you in the future as well. In fact, your creative writing abilities has inspired me to get my own website now 😉
I was excited to uncover this site. I need to to thank you for your time for this wonderful read!! I definitely enjoyed every bit of it and I have you bookmarked to look at new things on your website.