فهرست مطالب چگونگی درمان بایوفیدبک :
تعریف بیوفیدبک
بیوفیدبک چیست؟
بیوفیدبک به معنای بازخورد یا اطلاعاتی است که از فرآیندهای بیولوژیکی و فیزیولوژیکی بدن به دست می آید و توسط دستگاههای الکترونیکی به شکل داده ها یا اطلاعات برگردانده میشود. در واقع ، بیوفیدبک اطلاعاتی است که از واکنشها یا فعالیتهای بدنی یا ذهنی ما در زمان واقعی جمع آوری شده و به ما این امکان را میدهد که آگاهی بیشتری از وضعیت خود داشته باشیم.
از بیوفیدبک در زمینه های مختلفی مانند درمانهای فیزیوتراپی، کنترل درد ، مدیریت استرس ، بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی ، تقویت تمرکز و توجه ، بهبود خواب و مسائل روانشناختی مختلف استفاده میشود.
درمان بیوفیدبک چیست؟
بیوفیدبک (Biofeedback) یک متد درمانی است که در آن اطلاعاتی درباره وضعیت فیزیولوژیکی یا عصبی یک فرد به او ارائه شده تا او بتواند وضعیتها را درک کرده و کنترل کند. در این تکنیک ، حسگرهایی به کار میرود تا اندازه گیری هایی از بعضی از ویژگیهای بدنی مانند فعالیت عضلات (قدرت ، شدت) انجام دهند.
سپس اطلاعات به دست آمده از این حسگرها به شکل بازخورد به فرد نمایش داده میشود. این بازخورد ممکن است به صورت صوتی ، تصویری یا به شکل اعداد و نمودارها ارائه شود. هدف از این بازخورد ، افزایش آگاهی فرد از وضعیت بدنی خود و آموزش به او برای کنترل آن و بهبود وضعیتهای فیزیولوژیکی یا عصبی است.
بیوفیدبک به عنوان یک روش تکنولوژیکی در درمان مشکلات مختلفی از جمله درد مزمن ، اسپاسم های غیر ارادی ، وضعیتهای التهابی و مشکلات مرتبط با فیزیولوژیک بدن مورد استفاده قرار میگیرد.
دستگاه بایوفیدبک چیست؟
دستگاه بیوفیدبک یا به اصطلاح بیوفیدبک تراپی یکی از دستگاه های نوین پزشکی در شاخه فیزیوتراپی است که با ثبت سیگنال های بیولوژیک به بهبودی بیمار کمک میکند. در این روش برای بهبود سلامت اندام ها از امواج حاصل از بدن و سایر شاخص های بیولوژیکی خود بیمار استفاده شده و سپس این اطلاعات به فرد ارائه میشود تا او بتواند واکنشها و رفتارهای خود را تغییر داده و بهبود بخشد.
نحوه عملکرد دستگاه بایوفیدبک چگونه است؟
این روش برای بازتوانی حرکات در افراد فلج مغزی ، ضعف عضلانی ، یبوست ، شب ادراری و بی اختیاری ادرار استفاده میشود. در بیوفیدبک تراپی با استفاده از ابزارهای الکترونیکی ، اطلاعات در مورد اعصاب و عضلات بدن پردازش میشود و به صورت بازگشت های صوتی و تصویری روی صفحه مانیتور نقش می بندد. این پژواک ها به بیمار کمک میکند تا آگاهی بیشتری از عملکرد و هماهنگی اعصاب و عضلات خود بدست آورد و بتواند کنترل و توان بیشتری روی آنها اعمال کند.
در بیوفیدبک تراپی درمانجو با آگاهی از عملکرد خود و کنترل ارادی روی آنها باعث کاهش علائم بیماری و در نهایت بهبودی میشود.
در واقع بیوفیدبک به بیماران کمک میکند تا فعالیتهای درون بدن خود را ببینند و بشنوند.
- یکی از رایج ترین حالاتی که در فیزیوتراپی کف لگن یا بیوفیدبک تراپی مورد استفاده قرار می گیرد ، گرفتن سیگنال های الکتریکی از عضلات است ، مثلاً زمانی که کشش عضلات بیشتر میشود دستگاه بوق میزند ، و اگر هدف این باشد که انقباض عضله تعدیل شود بیمار باید سعی کند که صدای بوق دستگاه کم شود.
تاثیر بیوفیدبک در درمان بیماری ها
دستگاه بایوفیدبک بر روی کدام طیف از اختلالات و بیماری ها موثر است؟
در حال حاضر استفاده از دستگاه بیوفیدبک در درمان طیف وسیعی از اختلالات عصبی و عضلانی مانند اختلالات عضلات کف لگن ( بی اختیاری ادرار ، بی اختیاری مدفوع ، شب ادراری ، یبوست ) ، ضعف عضلات به دلیل فلج مغزی ، سکته مغزی ، سردردهای تنشی و غیره موثر است.
مکانیزم درمان بیوفیدبک
مکانیزم عمل بیوفیدبک چگونه است؟
بیوفیدبک از طریق نمایش آنچه شما می خواهید انجام دهید ولی به علت :
- عمقی بودن عضلات (مثل عضلات کف لگن)
- برعکس بودن طرز عمل عضله (انبساط حین انجام عمل یا انقباض یا ریلکس شدن)
- عدم تمرکز بر روی عضله (قطع ارتباط عصبی یا اختلال در ارتباط عصب و عضله)
- عدم انتشار قدرت بر روی عضله (بستری به مدت طولانی)
- عدم انتشار حداکثر توان بر روی عضله خاص (سکته مغزی)
توان انجام و مشاهده عملکرد (بازخورد) آن را ندارید ، هر جلسه با موارد ذیل و به طور تدریجی آگاهی بیشتری نسبت به اختلال موجود به درمانجو انتقال و نتایج درمانی ذیل حاصل می گردد :
- ریلکس کردن تدریجی عضلات
- آگاهی از وضعیت عضلات
- تمرین تمرکز
- ایجاد حس کنترل درونی
طیف اختلالات قابل درمان با فیزیوتراپی بایوفیدبک
فیزیوتراپی با روش بایوفیدبک بر درمان کدام بیماری ها موثر است؟
طیف وسیعی از اختلالات توسط فیزیوتراپی بایوفیدبک درمان می شود که در ذیل به برخی از آنها اشاره می کنیم :
به این درمان به طور اختصار فیزیوتراپی تخصصی عضلات کف لگن نیز گفته می شود که در بخش مربوطه توضیحات مفصل در زمینه بیماری های قابل درمان با این تکنیک قابل مشاهده میباشد.
در بخش سوالات متداول بایوفیدبک تراپی یا فیزیوتراپی کف لگن می توانید جواب پرسش های خود در این زمینه بیابید.
بیوفیدبک همچنین در موارد ذیل نیز میتواند موثر واقع شود :
- تقویت کردن عضلات
- تقویت عضلات مهار شده
- تقویت عضلات ضعیف عمقی غیر قابل دسترس مانند : افتادگی مثانه و رحم و ضعف و شلی واژن
- کاهش لرزش در بیماران نورولوژی مانند : پارکینسون
- بازیابی حرکت در بیماران نورولوژی مانند : ام اس ، گیلن باره ، سکته مغزی
- ریلکس کردن عضلاتی که دچار اسپاسم غیر طبیعی هستند مانند : فلج مغزی
- هماهنگی عضلات در جراحی هایی که حس عمقی دچار اختلال شده است مانند : تعویض مفصل زانو ، پارگی رباط صلیبی زانو ، تعویض مفصل لگن ، جراحی شانه ، کشیدگی تاندون مچ پا
چگونگی درمان بایوفیدبک در فیزیوتراپی
نحوه درمان با دستگاه بایوفیدبک چگونه است؟
در این روش بیمار هر جلسه با اعداد و ارقام کاملا دقیق ، که دستگاه بیوفیدبک نشان میدهد از میزان بهبودی خود آگاه میشود.
در این درمان فرد کاملاً نقش فعال دارد و نوع درمان برای بیمار حس مطلوب و خوشایندی خواهد داشت.
فیزیوتراپی بایوفیدبک چند جلسه به طول می انجامد؟
تعداد جلسات درمانی بیوفیدبک بسته به شرایط بیمار و نوع اختلال و بیماری توسط فیزیوتراپیست متخصص در زمینه بیوفیدبک تراپی تعیین میشود که عموماً بین ۱۵ تا ۳۰ جلسه درمان قطعی صورت میپذیرد.
هر جلسه فیزیوتراپی بیوفیدبک چقدر زمان میبرد؟
هر جلسه درمان با دستگاه بیوفیدبک حدود ۴۵ دقیقه الی یک ساعت زمان لازم دارد.
نتیجه درمان بیوفیدبک چگونه مشخص میشود؟
ابتدای هر جلسه با سه بار آزمایش عددی به دست می آید که به آن (فشار یا قدرت انقباض عضلات) گفته می شود که در پرونده بیمار ثبت می گردد. این عدد هر جلسه بیشتر شده و در نرم افزار دستگاه بیوفیدبک روی نمودار مشخص می گردد.
رفته رفته با بیشتر شدن این عدد نتایج درمان بیوفیدبک تراپی به تدریج مشخص شده ، لذا پس از چند جلسه درمان ، احساس بهبودی نمایان میگردد.
دستگاه بیوفیدبک چیست و چگونه کار می کند؟
دستگاه بیوفیدبک یک ابزار اندازه گیری و نمایش اطلاعات در مورد واکنش های بدنی است. این دستگاه به عنوان یک ابزار تشخیصی و مربی برای کمک به افراد در مدیریت استرس ، اضطراب ، درد ، تنش و مشکلات عضلانی عصبی مورد استفاده قرار میگیرد.
فرآیند بیوفیدبک به صورت زیر انجام می شود :
- اندازه گیری سیگنالهای فیزیولوژیک : دستگاه بیوفیدبک میتواند سیگنال هایی نظیر ضربان قلب، تنفس، فشار خون، درجه حرارت جسم، واکنشهای عضلانی و الکترودرمال (پوست) را اندازهگیری کند.
- پردازش اطلاعات : اطلاعات اندازه گیری شده توسط دستگاه به کامپیوتر منتقل میشود و پردازش می شود. این اطلاعات به صورت گرافیکی یا عددی نمایش داده میشوند.
- بازخورد به شخص : شخص که در حال استفاده از دستگاه بیوفیدبک است ، اطلاعاتی در مورد وضعیت فیزیولوژیک خود را مشاهده میکند. این بازخورد به او کمک میکند تا وضعیت خود را درک کرده و سعی در تنظیم و کنترل وضعیت بدنی و ذهنی خود داشته باشد.
- تمرین و تلاش برای تغییر : شخص با استفاده از بازخورد به دست آمده ، تمرین هایی انجام میدهد تا وضعیت فیزیولوژیک خود را تغییر دهد. این تمرینها ممکن است شامل تنفس عمیق ، ریلکسیشن عضلانی یا تمرینات روانشناختی باشند.
هدف اصلی از دستگاه بیوفیدبک ، به شخص کمک در بهبود و مدیریت وضعیتهای ذهنی و فیزیولوژیک او است.
تاثیرات درمانی دستگاه بیوفیدبک کدامند؟
دستگاه بیوفیدبک در فیزیوتراپی تاثیرات درمانی مهمی دارد و میتواند به بهبود مشکلات جسمی افراد کمک کند. تاثیرات درمانی دستگاه بیوفیدبک در فیزیوتراپی عبارتند از :
- تقویت عضلات و کنترل حرکت : با استفاده از دستگاه بیوفیدبک، افراد میتوانند کنترل بهتری بر روی عضلات و حرکات خود پیدا کنند. این به افراد کمک میکند تا عضلات ضعیف را تقویت کنند و حرکات نادرست را تصحیح کنند.
- کاهش درد و اسپاسم : در فیزیوتراپی ، دستگاه بیوفیدبک میتواند به عنوان یک ابزار کمکی در کاهش درد و اسپاسم عضلات استفاده شود.
- بهبود حالات روحی : تاثیرات مثبت فیزیکی درمانهایی که با دستگاه بیوفیدبک انجام میشوند ، میتوانند بهبود حالت روحی افراد را نیز به دنبال داشته باشند. افزایش عملکرد جسمی میتواند به افراد احساس بهبود و انگیزه بیشتری دهد.
به طور کلی ، دستگاه بیوفیدبک در فیزیوتراپی به عنوان یک ابزار مؤثر برای بهبود عملکرد جسمی و کیفیت زندگی افراد مورد استفاده قرار میگیرد و میتواند در تحقیقات و درمانهای مختلف مفید باشد.
آیا درمان با استفاده از بیوفیدبک درد دارد؟
خیر ، به هیچ عنوان. این سبک درمانی بسیار مطلوب می باشد.
آیا همه افراد میتوانند از دستگاه بیوفیدبک استفاده کنند؟
بلی ، البته استفاده از دستگاه بیوفیدبک در برخی موارد مانند استفاده بر روی زخم های حاد و دچار خون ریزی محدود است.
درمان با بیوفیدبک چند جلسه به طول می انجامد؟
تعداد جلسات درمان با بیوفیدبک بستگی به نوع بیماری و شدت اختلال درمانجو و پاسخ دهی بدن ایشان به درمان دارد. معمولاً چندین جلسه درمان به مدت چند هفته تا چند ماه مورد نیاز است.
آیا در صورت استفاده از دستگاه بیوفیدبک نیاز به انجام فیزیوتراپی هم هست؟
فرایند فیزیوتراپی یکی از مهمترین بخش های درمان می باشد ولی استفاده از دستگاه بیوفیدبک به تنهایی هم کافی است.
عوارض جانبی بایوفیدبک تراپی
آیا بایوفیدبک تراپی عوارض جانبی دارد؟
خیر ، به هیچ عنوان ، این روش درمان فیزیوتراپی با فرآیند ارسال و دریافت سیگنال و پالس های الکترونیکی توسط فیزیوتراپیست متخصص کف لگن صورت می پذیرد و هیچگونه عوارض جانبی ایجاد نخواهد کرد.
بایوفیدبک تراپی به طور کلی یک روش امن و غیر تهاجمی است. با این حال ، برخی از عوارض جانبی ممکن است در برخی از موارد رخ دهد. این عوارض میتوانند شامل کمبود تمرکز ، خستگی ، افزایش تنش و یا عدم تحمل برخی از تمرینات باشد. در صورت بروز هرگونه عوارض یا مشکلات توصیه میشود با فیزیوتراپیست خود مذاکره کنید.
ممنوعیت ها در درمان بایوفیدبک
آیا بایوفیدبک تراپی ممنوعیت خاصی دارد؟
خیر ، به هیچ عنوان.
بایوفیدبک تراپی در فیزیوتراپی ممنوعیت خاصی ندارد. با این حال ، قبل از استفاده از این روش توصیه میشود با فیزیوتراپیست خود مشورت کنید تا بررسی های لازم صورت بگیرد و روش مناسب برای شما تعیین شود.
میزان درد در فیزیوتراپی با دستگاه بایوفیدبک
آیا درمان با دستگاه بیوفیدبک درد دارد؟
خیر ، به هیچ عنوان. این سبک از درمان فیزیوتراپی به واسطه هوشمندی نهفته در طراحی نرم افزارهای آن بسیار جالب و هیجان انگیز است ، خصوصاً برای کودکان و نوجوانان.
تعداد جلسات فیزیوتراپی با دستگاه بایوفیدبک
درمان با دستگاه بیوفیدبک چند جلسه به طول می انجامد؟
تعداد جلسات درمان فیزیوتراپی با دستگاه بیوفیدبک به نوع و شدت بیماری یا مشکل درمانجو بستگی دارد. برنامه درمانی با دستگاه بیوفیدبک برای هر فرد به صورت مخصوص طراحی میشود و ممکن است در طول درمان متغیر باشد. این بستگی به تشخیص فیزیوتراپیست دارد و ممکن است از چند جلسه تا چند هفته یا حتی چند ماه به طول بیانجامد.
بیوفیدبک به عنوان یک متد فیزیوتراپی که از آن برای کمک به افراد در مدیریت درد ، کاهش استرس ، بهبود تعادل عاطفی و سایر مشکلات فیزیکی و روانی استفاده میشود ، باید تحت نظر یک حرفهای متخصص و با توجه به وضعیت ایشان انجام شود. بنابراین ، تعداد جلسات و دوره درمان آنها متغیر است و باید با توجه به نیازها و پیشرفت درمان تعیین شود.
با این حال عواملی که میتوانند تعداد جلسات را تعیین کنند عبارتند از :
- نوع مشکل یا بیماری : نوع اختلال فیزیکی یا عصبی که نیاز به فیزیوتراپی دارد میتواند تعداد جلسات را تحت تأثیر قرار دهد. مشکلات مزمن ممکن است نیاز به جلسات بیشتری داشته باشند.
- شدت بیماری : شدت اختلال نیز در این بین تعیین کننده تعداد جلسات است. مشکلات شدیدتر معمولاً نیاز به جلسات بیشتری دارند.
- پیشرفت درمان : به مرور زمان ، پیشرفت در درمان و بهبود وضعیت شما ممکن است نیاز به کمترین جلسات داشته باشد. در مواردی ، ممکن است پس از چند جلسه ابتدایی نیاز به پایداری درمان با جلسات منظم دیگری باشد.
- تعهد درمانجو : تعهد به حضور منظم در جلسات فیزیوتراپی نیز میتواند تعداد جلسات را تعیین کند. عدم حضور منظم ممکن است تأخیر در بهبود شما ایجاد کند.
- استعداد و عوامل شخصی : وضعیت عمومی سلامتی شما و عوامل شخصی دیگری مانند سن ، جنسیت و تاریخچه بیماریهای پیشین نیز ممکن است تأثیرگذار باشند.
به طور کلی متخصص فیزیوتراپی شما پس از ارزیابی اولیه و شروع درمان ، تعداد جلسات مورد نیاز شما را تعیین کرده و برنامه درمانی مناسبی برای شما ایجاد میکند. بهتر است با تیم درمانی خود در ارتباط باشید تا اطلاعات دقیقتری در مورد تعداد جلسات و زمان درمان بدست آورید.
فیزیوتراپی در منزل با دستگاه بیوفیدبک
آیا درمان با دستگاه بایوفیدبک را می توان در منزل انجام داد؟
بلی ، در صورتیکه درمان ، تحت نظر و کنترل فیزیوتراپیست به صورت هوم ویزیت فیزیوتراپی انجام پذیرد مانعی ندارد ، ولی به جهت ایجاد انگیزه بیشتر در مواجه با درمانجویان دیگر و مشاهده نتایج مثبت حاصل از درمان بیماری ایشان و همچنین جهت کاهش و کنترل هر چه بیشتر هزینه ها ، پیشنهاد می گردد این درمان در کلینیک فیزیوتراپی انجام گردد.
هزینه فیزیوتراپی با دستگاه بایوفیدبک
هزینه بیوفیدبک کف لگن چقدر است؟
برای مشاهده آخرین تعرفه فیزیوتراپی مصوب وزارت بهداشت پس از مراجعه به صفحه هزینه های فیزیوتراپی ، کد خدمت ۹۰۰۱۳۵ مربوط به (آموزش بیوفیدبک عضلات پرینه ، اسفنگتر ادراری | مقعدی شامل EMG) را ملاحظه فرمایید.